Monika Weiss. Metamorphosis – Przemiana

Zrealizowana przez Monikę Weiss żelazna rzeźba „Metamorphosis – Przemiana” przypomina wysoką kolumnę lub wysmukłą zbroję. Usytuowana wśród drzew w orońskim Parku Rzeźby, o określonych porach dnia emituje subtelny dźwięk, skłaniając odbiorcę do zatrzymania się i refleksji. Jak mówi artystka: „praca ta zatrzymuje i wydłuża moment, w którym Dafne, mitologiczna nimfa, ucieka przed gwałtem, stając się drzewem. Skomponowałam dźwięk, wyobrażając sobie, jak by to brzmiało i co bym czuła, gdyby moja skóra twardniała i zmieniała się powoli w korę drzewa, a mój głos stawałby się szeptem liści. Kolumna to skóra, która stwardniała i zmieniła się w zbroję. W micie ucieczka przed przemocą naznaczona jest śmiercią kobiety, ale także reinkarnacją w nową formę życia”.
Trwający 35 minut utwór, „uwalniany” dwa razy w ciągu dnia (godz. 12:00 i 16:00), skomponowany został w sześciu częściach. Pierwsze cztery oparte są na improwizacjach artystki na akustycznym fortepianie, przekształcone następnie w cyfrowo zmanipulowane warstwy dźwięku. Część piąta przygotowana została na osiem głosów, również przetworzonych cyfrowo, w celu stworzenia relacji mikrotonalnych. W części szóstej słyszymy dwa głosy kobiece prowadzące ze sobą muzyczny dialog, zestawiono je z dźwiękami bębnów, które powstają w wyniku uderzania przez artystkę gołymi rękami w rzeźbę.
 
MONIKA WEISS (ur. 1964, Warszawa) jest artystką sztuk wizualnych i kompozytorką dźwięku, autorką instalacji, rysunków, filmów wideo, kompozycji muzycznych i rzeźb. W swojej twórczości często nawiązuje do pradawnych rytuałów lamentu w poetyckiej odpowiedzi na wydarzenia i miejsca kolektywnej traumy i pamięci. Mieszka w Nowym Jorku. Profesor zwyczajna w Sam Fox School of Design & Visual Arts, Washington University w St. Louis. Studiowała muzykę oraz sztuki wizualne. Swoje prace prezentowała na ponad 100 wystawach indywidualnych i zbiorowych. Jest autorką projektów publicznych w World Financial Center Winter Garden w Nowym Jorku i w Gruenberg w Zielonej Górze. Pierwsza część najnowszej instalacji dźwiękowej Moniki Weiss „Metamorphosis – Przemiana” (2021–), dzięki współpracy z Galerią lokal_30 w Warszawie, pokazana została na przeglądzie polskiej sztuki feministycznej w A.I.R. Gallery w Nowym Jorku (2022). Jej praca filmowo-dźwiękowa „Dwa Lamenty (19 Pieśni)” (2015–2020) była częścią wystawy indywidualnej artystki w Orońsku (2021) oraz włączona została do ekspozycji i publikacji „Ślady Siostrzeństwa” w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (2022).